
سودابه رنجبر: «علی زنوبی» مدیرعامل شرکت «فاطر» معتقد است با وجود تجهیزات مکانیزه و به روز در حفاری تونل های آبرسانی، آنچه باعث پیشبرد اهداف پروژه کمپ شده است، وجود پروژه های متعهد، کارآمد و نیروی کار جهادی است. . تا پایان امسال با اتمام عملیات حفاری تونل های آبرسانی، مشکلات سیل تهران برطرف می شود. این گفتگو در جریان بازدید از عملیات تونل زیرزمینی فتح در حالی صورت گرفت که ماشین آلات مکانیزه فوق العاده پیشرفته این تونل را حفاری کردند.
***
در ابتدای گفتگو از فعالیت های موسسه فاطر و ارتباط آن با قرارگاه خاتم الانبیاء بگویید.
موسسه فاطر زیر نظر هلدینگ نیرو و هلدینگ نیرو یکی از شرکت های قراردادی با قرارگاه خاتم الانبیاء است. شرکت هلدینگ نیرو نزدیک به سه دهه است که با بهره گیری از مدیران و پرسنل متخصص و متعهد و همچنین با استفاده از ماشین آلات و تجهیزات با تکنولوژی روز، در پروژه های راهبردی در حوزه های آب، برق و کشاورزی تخصص دارد و در مسیر توسعه کشور به گام های نقدی تبدیل شده است. . هلدینگ نیرو با درجات اجرایی چندین موسسه دیگر در زمینه طراحی، تامین کالا و اجرای پروژه های بزرگ ملی تحت پوشش خود دارد. شرکت فاطر یکی از این مجموعه ها می باشد و متولی حفاری تونل های تامین آب از قطرهای کوچک یک و 40 سانتی متر تا قطر بزرگ 7 متر می باشد.
در این شرایط شرکت فاطر در حال ساخت پروژه در سراسر کشور است. در مورد اهمیت و نیاز پروژه های حفاری تونل سیلابی و تونل های تامین آب در پروژه ای که امروز در آن هستیم، بگویید.
بله، دقیقاً اینگونه بود که ما در سراسر کشور در پروژه های حفاری فعال بودیم. البته در کلان شهری مانند تهران حفر تونل های زیرزمینی برای هدایت آب های سطحی و رودخانه ها بسیار مهم است. البته با توجه به گستردگی حوضه های کوهستانی مشرف به تهران، توپوگرافی و شیب های تند مناطق کوهستانی شهر و همچنین اختلاف ارتفاع بیش از 900 متری شمال به جنوب تهران و بیشتر گذر 7 خروشان 7 حائز اهمیت است رودخانه های داخل شهر تهران از زمان شکل گیری شهر در ب در معرض خطر سیل قرار گرفته است. برای کنترل سیلاب در مناطق خاصی از شهر تهران، پروژههای کنترل سیلاب و آب رودخانهها به گونهای طراحی شده است که بتواند سیلابها را مدیریت کرده و مناطق مسکونی و دشتهای پست تهران را تهدید نکند. برای این کار، تونلی به طول 5 و نیم کیلومتر طراحی شده است تا از طریق این تونل، رودخانه کن را به سمت دیگر مناطق شهر هدایت کند. این پروژه به تونل سیلابی «بزرگراه فتح» معروف است.
پروژه از چه زمانی شروع شد؟ پیشرفت این پروژه را چگونه ارزیابی می کنید؟
این پروژه در سال 1375 شروع شد، اما کارگاه حفاری تونل در خرداد 1388 شروع به کار کرد و در این مدت 2.5 کیلومتر حفاری تونل اضافی انجام شده و کمتر از 3 کیلومتر از حفاری تونل باقی مانده است. اهمیت این پروژه به دلیل استفاده از دستگاه های به روز و پیشرفته است. به عنوان دستگاه TBM برای حفاری تونل استفاده می شود. در این پروژه این دستگاه تونلی به قطر 4.5 متر حفر می کند. سپس این دستگاه برای حفظ دیواره های تونل قطعات بتنی را در دیواره تونل نصب می کند. در واقع با مراقبت و پشتیبانی نیروی کار و اپراتورهای TBM می توانید یک تونل کامل را تحویل دهید. از نظر مهندسی این پروژه جزئی از پروژه های بزرگ محسوب می شود. تعداد دکل های حفاری TBM در کشور و خاورمیانه کم است.
آیا از این دستگاه در سایر پروژه های حفاری در تهران استفاده شده است؟
بله، این چهارمین پروژه در تهران است. قبل از آن پروژه های خیام، بهمن یار و کانال ابوذر را کار کرده بودیم. پروژه کانال ابوذر دقیقاً در مرکز شهر قرار داشت و مردم تهران شاهد حضور دستگاههای حفاری مکانیزه و تلاش نیروهای جهادی برای محافظت از محله ابوذر از خطرات احتمالی رانش زمین در اطراف کانال ابوذر بودند. .
شرکت فاطر در زمینه حفاری تونل ها و مسیرهای آبرسانی کشور چه پروژه هایی انجام داده است؟
همانطور که توضیح دادم این شرکت وظیفه انتقال آب از پروژه های بزرگی مانند انتقال آب به سد لار، انتقال آب به سد لتیان و … را بر عهده دارد. یکی از پروژه هایی که در سال های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته، انتقال آب به دریاچه است.
عملیات و حفاری تونلی که امروز از آن بازدید می کنید علاوه بر حل مشکلات سیل. آیا برای طبقات پایین شهر امکاناتی ارائه می دهد؟
همانطور که اشاره کردید اولین چیزی که اتفاق می افتد جلوگیری از خسارات پیش بینی نشده سیل است. همچنین با هدایت رودخانه و آب های سطحی به پایین دست تهران، زمین های کشاورزی قلعه شهریار و حسن خان مملو از آب می شود و تأثیر بسزایی در رشد و شکوفایی دارد. صنعت کشاورزی در این منطقه وجود خواهد داشت.
آیا سرعت پیشرفت پروژه های انجام شده در سراسر کشور مرهون دستگاه های مکانیزه است؟
بله حق با شماست. TBM ماشینی است که خود را حفر می کند و بتن پیش ساخته را با کمک و لمس کارگر و اپراتور در داخل تونل قرار می دهد به گونه ای که کارگر زیر تونل کاملا ایمن باشد. هیچ ترسی از سقوط تونل روی سرکارگر وجود ندارد. اما ناگفته نماند که اپراتورها افراد باهوش و باهوشی هستند که روحیه جهادی نیز دارند، به همین دلیل حدود 16 سال پیش که عملیات کاوش اولین پروژه را با TBM در غرب کشور آغاز کردیم، توانستیم نیروهای متخصص را استخدام کنیم. برای کار با این دستگاه آن نیروها همچنان برای قرارگاه خاتم الانبیا مشغول به کار هستند و در کنار ما هستند. در این مدت شاهد ازدواج و بچه دار شدن آنها بودیم، آنها در کنار ما بودند و در تمام شهرهایی که رفتیم برایشان اسکان دادیم. ما مراقب زندگی آنها هستیم.
یعنی آیا نیروهایی که برای حفاری استفاده می کنید در سراسر پروژه ها ثابت هستند؟
همه نیروها ثابت نیستند، اکثر نیروها و اپراتورهای تخصصی. افرادی که مستقیماً با دستگاه کار می کنند و افرادی که می دانند چگونه خوب کار کنند. بخشی از نیروی کار نیروهای بومی همان شهر محل کار خود را استخدام می کنیم، با این شرایط از تجربیات سایر اپراتورها استفاده می کنیم و در هر پروژه تعدادی بومی نزدیک به پروژه را برای چندین سال جذب می کنیم که پروژه است. فعال …
ایمنی کارگران و متخصصان در محل کار چقدر برای مجتمع مهم است؟
نیروی کار دارایی ماست. نه، تصور کنید چون ماشین آلات بسیار گران قیمت و به روز داریم، کمبود نیروی انسانی داریم. در هر پروژه نهایی، باید نیروهای دلسوز وجود داشته باشند که بتوانند با ماشین کار کنند. می توانم بگویم همه دارایی های ما نیروهای متعهد ما هستند و تمام انرژی و توان خود را صرف کرده ایم تا در سلامت کامل فعالیت کنیم. به عنوان مثال قبل از شروع کار تهویه کافی در تونل ها حرف اول را می زند، در تونل ها 4 ساعت یا حداکثر 6 ساعت کار در هر شیفت مجاز نمی باشد. نیروها به سرعت تغییر می کنند. تا بتوان از فضای بیرون تونل استفاده کرد. ابتدا خدمات غذاخوری و امکانات مشابه قبل از تونل سازی در هر پروژه ارائه می شود. شرایط زندگی کارگران به صورت دوره ای ارزیابی می شود تا متضرر نشوند. ما این نیروها را به راحتی به دست نمی آوریم، آنها افرادی هستند که در حوزه خدمات زیربنایی به مردم کشور خدمت می کنند و از چشم همه مردم پنهان هستند.